Uralonet
MTA Nyelvtudományi Intézet MagyarEnglishDeutsch   InformációkSúgó

  1. tire (türe) U    'teljes, telt, tele, egész'  de 'voll'  en 'full, complete '



    UEW № 1054 Sorszám szerint: << Előző Következő >> Új keresés

    Fogalomkör: Teli. Teljes


    Egyeztető rész - (leány)nyelvi adatok
     
    finn tyrehty- 'stocken, sich stauen, gedämpft werden, gehemmt werden'
     tyrmä 'stel, styv, oböljig; eländig, arm, olycklig; steif, starr, unbiegsam; elend, arm, unglücklich'
     tyrnä 'spänd, sträng, hård; gespannt, streng, hart'
     tyrty- 'bis zum Ekel satt werden'
     tyrtty- 'bli övermätt; übersatt werden'
     
    ? észtregtürn 'sopimaton (ihmisestä); unanständig (vom Menschen)'SKES
    regtürnis 'pystyssä, eteenpäin törrötäen, ulkonevassa asennossa; aufrecht, vorspringend, sich in hervorragender Stellung befindend'SKES
     
    számi/lappNdârrâ- 'jäykistyä, kangistua, kovettua; steif werden, erstarren, hart werden'SKES
    Kotɛ̮̄rra- 'aufquellen, dicht werden (ein spack gewordener Gegenstand im Wasser)'
    Ptɛ̮̄rra- 'aufquellen, dicht werden (ein spack gewordener Gegenstand im Wasser)'T.I.Itkonen, WbKKlp: 583 (T.I. Itkonen)
    Kldtɛ̮rra- 'aufquellen, dicht werden (ein spack gewordener Gegenstand im Wasser)'
     
    udmurt/votjákSti̮r 'voll, Fülle'
    Sti̮r- 'füllen; laden, aufladen; voll werden; satt werden'
    Sti̮rmi̮- 'voll werden'
    Mti̮rmi̮- 'voll werden'
    Ktə̑r 'voll, Fülle'
    Ktə̑r- 'füllen; laden, aufladen; voll werden; satt werden'
    Ktə̑rmə̑- 'voll werden'
    Gtị̑r 'voll'
    Gtị̑rị̑- 'füllen; laden, aufladen; voll werden; satt werden'
     
    komi/zürjénSti̮r 'voll'
    Sti̮r- 'voll od.gefüllt werden, sich füllen, sich anfüllen'
    Sti̮rmi̮- 'ausreichen, genügen, genug sein'
    Pti̮r 'voll'
    Pti̮r- 'voll od.gefüllt werden, sich füllen, sich anfüllen'
    Pti̮rmi̮- 'ausreichen, genügen, genug sein'
    POtѳr 'voll'
    POtѳr·- 'sich füllen'
     
    hanti/osztjákDNtĕrəm- 'genügen, sich füllen, voll werden'< komi/zürjén
    Kaztărəm- 'genügen, sich füllen, voll werden'< komi/zürjén
     
    szölkupTurtīrti̮- 'füllen'Sprachmaterialien: 122: 328 (Lehtisalo)
    Btiir- 'füllen'
    OOtiir- 'füllen'
    NPtiir 'voll, Füllung'
    Ketiir- 'füllen'


    Magyarázat
    MagyarDeutsch
    Die finn. Formen können Ableitungen auf hty, , , ty eines anzunehmenden urfinn. Grundwortes *türe- sein.


    Bibliográfia
    • N.Sebestyén: ALH 9: 71
    • Beitr 79 = Paasonen, H., Beiträge zur finnischugrisch-samojedischen Lautgeschichte Budapest 1917 (Sonderdruck aus Keleti Szemle XIII–XVII).  
    • ESK = Лыткин, В.И. – Гуляев, Е.И. Краткий этимологический словарь коми языка. Москва 1970.
    • Setälä: FUF 13: 315 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • Toivonen: FUF 32: 92 = Finnisch-ugrische Forschungen. 1–13, Helsingfors – Leipzig 1901–1913; 14–, Helsingfors [später:] Helsinki 1914–.
    • Setälä: FUFA 12: 35 = Anzeiger der Finnisch-ugrischen Forschungen [Angaben s. unter FUF]
    • FUV = Collinder, Björn, Fenno-Ugric Vocabulary. An Etymological Dictionary of the Uralic Languages. Stockholm 1955.
    • Setälä: JSFOu 30/5: 35 = Suomalais-ugrilaisen Seuran Aikakauskirja. Journal de la Société Finno-Ougrienne. 1–, Helsinki 1886–.
    • Setälä: NyK 26: 395 = Nyelvtudományi Közlemények. 1–, Pest, [später:] Budapest 1862–.
    • Munkácsi: NyK 27: 161 = Nyelvtudományi Közlemények. 1–, Pest, [später:] Budapest 1862–.
    • Németh: NyK 47: 472 = Nyelvtudományi Közlemények. 1–, Pest, [später:] Budapest 1862–.
    • Sauvageot: Rech 67 = Sauvageot, Aurélien, Recherches sur le Vocabulaire des Langues Ouralo-Altaiques. Thése proposée á la Faculté des Lettres de l'Université de Paris. Budapest 1929.
    • Lindström: Suomi 1852: 98
    • Uotila: SyrjChr 160 = Uotila, T. E., Syrjänische Chrestomathie mit grammatikalischem Abriss und etymologischem Wörterverzeichnis. Helsinki 1938. (Hilfsmittel für das Studium der finnisch-ugrischen Sprachen. VI).
    • VglWb 1: 479 = Donner, O., Vergleichendes Wörterbuch der finnisch-ugrischen Sprachen. Leipzig I, 1874 ; II, 1876; III, 1888.
    • Lytkin: VokPerm 198 = Лыткин, В. И., Исторический вокализм пермских языков Москва 1964.