Uralonet
MTA Nyelvtudományi Intézet MagyarEnglishDeutsch   InformációkSúgó

  1. pula FW    'fél (mn fn), oldal, rész'  de 'halb; Hälfte, Seite, Teil'  en 'half (a); half (n), side, part'



    UEW № 1511 Sorszám szerint: << Előző Következő >> Új keresés

    Fogalomkör: Szél. Oldal. Vég,  Rész


    Egyeztető rész - (leány)nyelvi adatok
     
    finn puoli 'Seite; Gegend; Hälfte, Teil; halb'Gen. puolen
     isäpuoli 'Stiefvater'isä 'Vater'
     silmäpuoli 'einäugig'silmä 'Auge'
     puolikko 'halbe Tonne'
     puoliso 'Gatte, Gemahl, Gattin, Gemahlin'
     
    észt pool 'halb; Hälfte, der eine Teil von zweien; Seite'Gen. poole
     poolik 'Hälfte, halbes Faß; halb, unvollkommen'
     pooli- 'teilen, halbieren'
     
    számi/lappLpuolik 'Viertelfaß'< finn
    Nbuollâ 'good reason for saying someth.'< finn
     
    mordvinEpola 'Gatte, Gattin; Teil'
    Epolavto- 'tauschen, vertauschen'
    Epolafto- 'tauschen, vertauschen'
    Mpola 'Gatte, Gattin; Teil'
    Mpolafto- 'tauschen, vertauschen'


    Magyarázat
    MagyarDeutsch

    ?? > slaw.: altbulg. polь 'halb', russ. nол 'Geschlecht, Hälfte, Seite' usw.

    Die ursprüngliche Lautform wurde im Mord. bewahrt. Die Lautform von finn. puoli (< urfinn. *pōle) läßt sich durch den Einfluß von pieli (< urfinn. *pēle): suupieli 'Mundwinkel', pieltä- 'sich seitwärts neigen' (s. *pälä 'halb; Hälfte; Seite' U) erklären, das eine ähnliche Bedeutung und einen palatalen Vokalismus hat.

    Zur palatalen Variante aus U Zeit s. *pälä 'halb; Hälfte; Seite'.



    Bibliográfia
    • N.Sebestyén: ALH 7: 59 Anm = Acta Linguistica Academiae Scientiarum Hungaricae. 1–, Budapest 1951–.
    • Beitr 40 = Paasonen, H., Beiträge zur finnischugrisch-samojedischen Lautgeschichte Budapest 1917 (Sonderdruck aus Keleti Szemle XIII–XVII).  
    • FUV = Collinder, Björn, Fenno-Ugric Vocabulary. An Etymological Dictionary of the Uralic Languages. Stockholm 1955.
    • Joki: MSFOu 151: 175 = Suomalais-Ugrilaisen Seuran Toimituksia. Mémoires de la Société Finno-Ougrienne. 1–, Helsinki 1890–.
    • MSzFE (fél 'halb') = A magyar szókészlet finnugor elemei. 1–3. Föszerkesztő: Lakó György. Szerkesztő: Rédei Károly [1–3] és K. Sal Éva [3]. Munkatársak: Erdélyi István, Fabricius-Kovács Ferenc, Gulya János, K. Sal Éva, Vértes Edit. Budapest 1967, 1971, 1978.
    • MUSz 490 = Budenz, József, Magyar–ugor összehasonlitó szótár. Budapest 1873–1881.
    • Halász: NyK 23: 340 = Nyelvtudományi Közlemények. 1–, Pest, [später:] Budapest 1862–.
    • N.Sebestyén: NyK 58: 139 Anm = Nyelvtudományi Közlemények. 1–, Pest, [später:] Budapest 1862–.
    • SKES = Suomen kielen etymologinen sanakirja. I, Helsinki 1955 [Autor] Y. H. Toivonen; II, 1958 [Autoren] Y. H. Toivonen – Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; III, 1962 [Autoren] Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; IV, 1969 [Autoren] Erkki Itkonen – Aulis J. Joki; V, 19
    • Kiparsky: Vir 1956: 73 = Virittäjä. 1–, Helsinki 1897–.