Uralonet
Institut für Sprachwissenschaft, Ungarische Akademie der Wissenschaften MagyarEnglishDeutsch   InformationenHilfe

  1. čittɜ- Ug    'süt (vt), fénylik, világít'  de 'braten, backen; scheinen'  en 'fry (vt), roast, bake; shine (vi)'



    UEW № 1744 nach laufender Nummer: << vorherig folgend >> neue Suche

    Begriffsklasse: Speisen,  Feuer


    Vergleichender Abschnitt - (verwandt)sprachliche Daten
     
    Mansi/WogulischTJšät- 'жарить'Kannisto, Mskr
    Tšėt- 'sütni (pl. a napról); scheinen'NyK: 25:282
    KUšitγəlɔ̈̄m: saγr-päŋk šitγəlɔ̈̄m 'коровью голову палю'Kannisto, Mskr
    Pšit- 'жарить'Kannisto, Mskr
    LUšittɑ̄l- 'zünden'FUF: 14:59 (Kannisto)
    LMšit- 'sütni (pl. a napról); scheinen'NyK: 25:282
     
    Ungarisch süt- 'braten, backen; scheinen'
     sül- '(Fleisch) braten, gebraten werden, (Brot) backen, gebacken werden'


    Erklärung
    MagyarDeutsch
    Ung. t ist kein Ableitungssuffix (Simonyi: NyK 17: 52; Simonyi: TMNy. 426; Budenz: NyK 18: 245; Szilasi: NyK 24: 174; Melich: NyK 44: 344; Juhász: MNy. 36: 295), sondern ein Stammlaut. sül- neben süt- ist eine Analogiebildung nach dem Muster von Verben wie fűt- 'warm machen, einheizen' ~ fűl- 'warm werden, geheizt werden'.


    Literatur
    • Hajdú: ALH 2: 273 = Acta Linguistica Academiae Scientiarum Hungaricae. 1–, Budapest 1951–.
    • Hajdú: MKE 24, 72 = Hajdú, Péter, A magyarság kialakulásának előzményei. Budapest 1953 (NytudÉrt 2).
    • MSzFE = A magyar szókészlet finnugor elemei. 1–3. Föszerkesztő: Lakó György. Szerkesztő: Rédei Károly [1–3] és K. Sal Éva [3]. Munkatársak: Erdélyi István, Fabricius-Kovács Ferenc, Gulya János, K. Sal Éva, Vértes Edit. Budapest 1967, 1971, 1978.
    • NyH7
    • Munkácsi: NyK 25: 282 = Nyelvtudományi Közlemények. 1–, Pest, [später:] Budapest 1862–.
    • PD 2247 = Paasonen, H. Ostjakisches Wörterbuch nach den Dialekten an der Konda und am Jugan. Zusammengestellt, neu transkribiert und hg. von Kai Donner. Helsingfors 1926.
    • SzófSz = Bárczi, Géza, Magyar Szófejtő‘ Szótár. Budapest 1941.
    • TESz = A magyar nyelv történeti-etimológiai szótára. I–III. Főszerk. Benkő Loránd. Szerk. Kiss Lajos – Papp László (1–2), Kubínyi László – Papp László (3). Budapest 1967–1976.